اثر تنش خشکی آخر فصل بر شاخص‌های جوانه‌زنی بذر و رنگیزه های فتوسنتزی ژنوتیپ های پایه مادری گلرنگ

تنش خشکی از تنش­های بسیار مهم در کاهش جوانه­زنی گیاهان می­باشد. به­منظور ارزیابی تأثیر تنش خشکی بر ویژگی­های جوانه­زنی بذر و رنگیزه­های فتوسنتزی ژنوتیپ­های پایه مادری گلرنگ، آزمایشی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد در سال 1394 انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل بذرهای تولید شده در دو سطح شامل آبیاری مطلوب و اعمال تنش خشکی بعد از مرحله­ی گل­دهی بر گیاه مادری و چهار ژنوتیپ گلرنگ شامل صفه­ی اصفهان، گلدشت، مکزیک 12 و لاین 411 بود. نتایج نشان داد ژنوتیپ و تنش خشکی تأثیر معنی­داری بر صفات مورد بررسی داشت. افزون بر این، نتایج نشان داد که تنش خشکی صفات میانگین مدت زمان جوانه­زنی، طول ریشه­چه، محتوای کلروفیلb و محتوای کارتنوئید را افزایش و دیگر صفات مورد ارزیابی را کاهش داد. بذرهای تولید شده در شرایط تنش خشکی بر پایه مادری ژنوتیپ مکزیک12 دارای بیش­ترین درصد جوانه­زنی (94/59 درصد)، شاخص طولی بنیه گیاهچه (202/44)، شاخص وزنی بنیه گیاهچه (8/51) و میزان کلروفیل b (0/42 میلی­گرم بر گرم وزن­تر) بود. به طور کلی، اعمال تنش خشکی آخر فصل بر گیاه مادری ژنوتیپ­های بررسی شده سبب کاهش خصوصیات جوانه­زنی بذر و رشد گیاهچه ژنوتیپ­های گلرنگ گردید. در مجموع بذر آن دسته از ارقامی که پایه مادری آن­ها با تنش خشکی مواجه شده­اند جهت کاشت در مناطقی با محدودیت آبیاری و یا احتمال خشکسالی در این مناطق وجود دارد، مناسب نمی­باشند.